Er mor bell o'n profiad ni, mi wnaeth hyn i fi feddwl am ein parth cyffredinol lefel uchaf newydd ni - .cymru - a faint rydyn ni'n craffu ar y ffordd y bydd yr adnodd hwn, ein hadnodd ni, wedi ei weinyddu. Roedd y daith at y pwynt yma yn hanes .cymru yn un flêr iawn a dweud y lleiaf, a'n destun pryder i mi ar sawl achlysur. Ond nid mynd nôl dros y tir yna yw bwriad y gofnod hon.
Mae .cymru gyda ni a rhaid sicrhau ei fod yn gweithio i ni. Ond os trosglwydo ein hadnoddau i gwmni (nid-er-elw dylid nodi) o'r tu allan i Gymru, yna dylem wybod yn union beth fydd yn digwydd i'r elw o werthiant yr adnodd hwnnw.
Mae eu datganiad polisi ar eu gwefan yn nodi:
Mae ambell gwestiwn gen i am y gwarged hwn.2.5 Gan adlewyrchu ein statws dielw a’n hymrwymiad i sicrhau budd i’r cyhoedd, caiff unrhyw warged a gynhyrchir gan y gofod parth .uk ei ailfuddsoddi yn y gymdeithas ehangach trwy Ymddiriedolaeth Nominet, elusen annibynnol sy’n cefnogi mentrau sy’n defnyddio’r rhyngrwyd i ysgogi gweithredu cymdeithasol cadarnhaol ar lawr gwlad. Yn yr un ffordd, bydd unrhyw warged a gynhyrchir yn sgil gweithredu parthau .cymru a .wales yn cael ei neilltuo a’i roi i achosion elusennol er budd cymdeithas Cymru.
- Sut fydd y cyhoedd yn gwybod am unrhyw warged a geir?
- A fydd yn glir i'r cyhoedd faint o wariant fydd yn mynd i Nominet cyn dyfarnu beth sydd yn warged?
- Pwy fydd yn sicrhau bod y gwariant hyn yn addas?
- Pa fath o strwythr fydd i'r dyraniad o unrhyw warged 'er budd cymdeithas Cymru'?
- Pwy fydd yn penderfynu ar ba fath o achosion elusennol fydd yn derbyn budd?
- Pa fath o checks fydd y Cynulliad yn eu gwneud ar y broses?
Mae'r rhain yn gwestiynau pwysig, a byddai'n dda gen i weld rhagor o eglurder ar y mater hwn. Dwi ddim am eiliad yn ceisio dweud ein bod yn cael ein gormesu fel y Chagosiaid. Wedi'r cyfan, ni roddodd ein hadnodd i ddwylo Nominet. A dwi'n falch y bydd ambell swydd yng Ngwynedd o'i herwydd, ac ambell swydd yng Nghaerdydd hefyd debyg iawn. Ond mae angen cadw llygaid barcud ar daith yr arian neu mae peryglon y caiff ei sugno i grombil gweinyddu Nominet ac nid er budd Cymru. Ond o weld agwedd rhai o wleidyddion Cymru at ddŵr, beryg na fasa neb yn poeni am hynny beth bynnag...
#blogydydd 4/50
Fy safbwynt bersonol i a roddir uchod ac nid barn Ffrwti.
Mae'n ddiddorol dy fod yn nodi mai cwmni nid-er-elw yw Nominet, ac yna'n gofyn yn rhan nesaf yr un frawddeg beth fydd yn digwydd i'r 'elw' o werthiant parth .cymru.
Nid ceisio hollti blew ydw i, ond mae'n bwynt pwysig. Yn amlwg, yr hyn ti'n gyfeirio ato yw 'surplus revenue', ac mewn cwmni nid-er-elw 'dyw hwn ddim yn gallu cael ei ddosabarthu i gyfranddalwyr, ond, fel arfer, yn gorfod cael ei ddefnyddio at bwrpas y sefydliad.
Ond wrth gwrs, mae'r 'surplus revenue' hyn yn gallu cael ei ddefnyddio i gynyddu cyflogau rheolwyr y sefydliad; eu treuliau; eu cyfraniadau pensiwn; i greu swyddi i gyfeillion, yn ogystal â buddsoddi yn y dyfodol.
Yn ymarferol, felly, 'dyw nifer o gyrff nid-er-elw ddim yn cael eu rhedeg yn wahanol i fusnesau â chyfranddalwyr. Yn wir, un o'r prif gwynion diweddar gan gyfranddalwyr busnesau mawrion yw eu bod yn cael eu rhedeg NID er bydd y cyfranddalwyr, ond yn hytrach er bydd y bwrdd a'r unigolioni sy'n rhedeg y cwmni.
Ddylai neb gael eu twyllo bod y ffaith bod corff yn un 'nid-er-elw' yn eu gwneud, o reidrwydd, yn llai parasitig, neu yn llai masnachol, na'u bod, o reidrwydd, yn fwy allgarol neu â chymhelliad mwy anrhydeddus.